Trzecie powstanie śląskie nastąpiło w sytuacji uwarunkowanej niepomyślnym wynikiem Plebiscytu Górnośląskiego, przeprowadzonego 20 marca 1921roku, proniemieckim stanowiskiem Wielkiej Brytanii i Włoch(gdzie większość powiatu lublinieckiego miała pozostać w granicach Niemiec) oraz uporczywym dążeniem  ludności  Górnego Śląska do zjednoczenia  z niepodległym państwem polskim.

Miejscowa ludność w większości zachowała język  przodków, zwyczaje i obyczaje oraz katolicką wiarę,  opowiedziała się też za przyłączeniem do Polski.

W nocy z 29 na 30 kwietnia 1921 roku w Czarnym Lesie w pałacyku Kazimierza Niegolewskiego,  Wojciechowi Korfantemu – polskiemu komisarzowi plebiscytowemu  przekazano informacje o niekorzystnym  dla Polski  podziale Górnego Śląska. Decyzja o wybuchu, terminie i formie powstania zapadła w Bytomiu z 30.04.1921roku na 1.05.2021roku. Dnia 2.05.1921roku Paweł Golaś  komendant  powiatowy zwołał w Lubszy odprawę, podczas której przedstawił zarys działań powstańczych. O godzinie 23:00 nastąpił  wymarsz kompanii Grupy Północ na punkt zborny do Koszęcina. Stamtąd bataliony powstańcze udały się w kierunku Lublińca, jednak nie został on zdobyty, gdyż nie pozwoliły na to między innymi stacjonujące w nim wojska angielsko – francuskie (Lubliniec zdobyto  8 maja 1921r.), część  oddziałów powstańczych została pod Lublińcem, a większość udała się kierunku Dobrodzienia. Do tych oddziałów dołączyła między innymi  grupa powstańców z Lubecka (zgodnie ze spisem powstańców śląskich z Lubecka – strona Muzeum Śląskiego): Bryś Andrzej, Faier Paweł, Fronczek Franciszek, Fronczek Wincenty, Fronczek Józef, Głowania Jan, Grabolus Dyonizy, Henne Antoni, Henne Franciszek,  Jerominek Jan,  Kania Stefan, Kokot Wilhelm, Łukoszek Wojciech, Piosek Józef, Pluta Jan, Respondek Tomasz, Siwiec Jan, Sowa Ludwik, Sówka Tomasz, Urbańczyk Filip,Walczak Teodor, Wieczorek Feliks. Do Polskiej Organizacji Wojskowej w Lubecku należeli: Fronczyk Paweł, Januszek Andrzej, Koloch Emil, Matysek Józef, Wieczorek Paweł.

W  drodze na Dobrodzień zdobyte zostały Pawonków, Gwoździany, atakujących powstańców  wspierał oddział powstańców z Opolszczyzny. Po zaciętych walkach – 5 maja 1921roku – Dobrodzień został zdobyty. Powstanie zakończyło się zwycięstwem na początku lipca , co wpłynęło pozytywnie na decyzję Rady Ambasadorów w Paryżu, która przyznała Polsce 2/3 powiatu lublinieckiego z Lublińcem (w tym z Lubeckiem) i Wożnikami, niestety Dobrodzień, o który toczono krwawe boje został po stronie niemieckiej.

W pierwszych dniach walk powstańczych na naszym terenie w wyniku obrażeń zmarł dnia 6 maja 1921roku Koloch Emil, pochowano go w grobie powstańczym na cmentarzu parafialnym w Lubecku.

W Lubecku przy ul. Głównej znajduje się pomnik poświęcony Powstańcom śląskim, postawiony w dniu 3 maja 1936 roku  w 15 rocznicę 3 Powstania Śląskiego. Pomnik składał się z cokołu, na którym umieszczona była pamiątkowa tablica oraz dużego kamienia, na którym wymalowany był orzeł w koronie.

Prawdopodobnie, został on postawiony z inicjatywy Filipa Urbańczyka, który w 3 Powstaniu Śląskim pełnił funkcję komendanta  pododdziału Grupy Północ w Lubecku.

Około 1937 lub 1938 roku w Lubecku odbywają się uroczystości związane z okazji dwudziestolecia odzyskania Niepodległości  Prawdopodobnie  wtedy odznaczono powstańców medalami.

We wrześniu 1939 roku pomnik został zniszczony przez wojska niemieckie.

W roku 1946 roku z inicjatywy ówczesnego dyrektora szkoły w Lubecku  – Józefa Kupki –  pomnik odbudowano w miejscu gdzie stoi do dzisiaj. Zamontowano oryginalny głaz i wmurowano nową tablicę informującą o 25 rocznicy 3 Powstania Śląskiego.

Dla upamiętnienia Powstańców Śląskich z Lubecka planujemy w miesiącu maju zorganizować wycieczkę rowerową zielonym Szlakiem  Powstańczym z Lubecka do Bąków pod Dobrodzieniem i do Dobrodzienia(gdzie znajduje się obelisk upamiętniający powstańców śląskich oraz mogiły poległych powstańców śląskich), szczegóły podamy po ustaniu obostrzeń pandemicznych.

Do pobrania 3 tablice informacyjne:

Tablica 1

Tablica 2

Tablica 3

1240 Wyświetleń ogółem 1 Wyświetleń dziś